Tecavüzle suçlanıp HDP’den istifa eden Tuma Çelik’in fezlekesi masada

Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP Mardin Milletvekili Tuma Çelik hakkında, bir kadının şikayetiyle başlatılan soruşturmada “nitelikli cinsel tecavüz” suçundan iddianame düzenledi.

Çelik, partisinden istifa ederken hakkındaki fezleke de Meclis Başkanlığı’na gönderildi. Peki Çelik için süreç nasıl işleyecek?

Hakkında bir kadına tecavüz suçlaması gündeme gelince partisinden istifa eden Tuma Çelik hakkında hazırlanan fezleke karma komisyon gündemine geliyor.

Anayasa ve adalet komisyonlarından oluşan karma komisyon, Çarşamba günü toplanacak. Gündem, Çelik hakkındaki fezleke.

Hakkındaki iddialardan yargılanabilmesi için dokunulmazlığının kaldırılması talep edilen Çelik, fezlekenin gündeme gelmesinden önce HDP‘den istifa etmişti.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

Süreç, Anayasa 83 ve İçtüzük 131 ve 132. maddeler uyarınca devam edecek.

Anayasa’nın 83. maddesi, seçimden önce veya sonra bir milletvekilinin suç işlediği iddia edilmesi durumunda Meclis kararı olmadıkça sorguya çekilemeyeceği, tutuklanamayacağı ve yargılanmayacağını düzenleniyor. Ancak aynı madde ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve Anayasa’nın 14. maddesinde sayılan suçları bu hükmün dışında bırakıyor.

Bir milletvekili hakkında suçlama olduğunda savcılık tarafından hazırlanan fezleke Adalet Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı’ndan Meclis’e gönderiliyor, Meclis Başkanlığı tarafından da karma komisyona havale ediliyor.

Karma komisyonda 1000’in üzerinde fezleke görüşülmeyi bekliyor.

Karma komisyonda karar verilirse bu fezlekelerin arasından seçilen bazı fezlekeler görüşülerek karara bağlanabiliyor. İçtüzük 131 ve 132. maddeler süreci düzenliyor.

KURAYLA KOMİSYON

Buna göre Çarşamba günü toplanacak karma komisyon her partiden kura yöntemiyle beş kişiden oluşan bir hazırlık komisyonu kuracak.

Bu komisyon, belgeleri ve iddiaları inceledikten sonra milletvekilinin savunmasını alacak. Hazırlık komisyonu çalışmalarını bir ay içinde tamamlayacak. Karma komisyon ise bu raporu bir ayda karara bağlayacak. Karma komisyonda yine milletvekilinin savunması alınacak. Dokunulmazlığın kaldırılması yolunda karar verilirse bu karar Meclis genel kurulunda görüşülecek ve oylanacak. Dokunulmazlığın kaldırılması yönünde karar verilebilmesi için üye tam sayısının salt çoğunluğu, yani 301 oy yeterli olacak.

AĞIR CEZA VE 14. MADDE

Ancak karma komisyon bir milletvekili hakkındaki suçlamaları Anayasa’da yasama dokunulmazlığı kapsamı dışında değerlendirilen ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ya da Anayasa’nın 14. maddesinde sayılan suçlar kapsamında değerlendirdiğinde dokunulmazlığın kaldırılmasına gerek kalmadan doğrudan yargılama yapılabileceği yönünde görüş de bildirebiliyor. Devlete ve Anayasa’ya karşı suçların tanımlandığı 14. madde kapsamında olduğu gerekçesiyle daha önce HDP milletvekilleri hakkında dokunulmazlık kaldırılmadan doğrudan yargılama yapılmıştı.

Çelik fezlekesinde de, “Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali” yorumu yapılırsa hazırlık komisyonundan başlayan iki aylık süreç beklenmeden doğrudan fezlekenin yargılamanın yapılabileceği yorumuyla yargıya gönderilmesi de gündeme gelebilecek.